พบเห็นได้ทั่วไปว่า หลายบ้านตั้งศาลพระภูมิและสักการะบูชากันตามความเชื่อของพราหมณ์ฮินดูที่ว่า ศาลพระภูมิคือที่อยู่ของพระชัยมงคล เทพที่ปกปักษ์รักษาคนในบ้านให้อยู่ร่มเย็นเป็นสุขและเจริญก้าวหน้ารุ่งเรือง แต่การตั้งศาลพระภูมิผิดมีผลบั่นทอนพลังของพระภูมิได้ ด้วยเหตุนี้จึงต้องเข้าใจในรายละเอียดอย่างถูกต้อง และที่นี่มีข้อมูลที่จะตอบคำถามว่า ตั้งศาลพระภูมิใช้อะไรบ้าง และตั้งศาลพระภูมิวันไหนดี
การเลือกศาลพระภูมิ
ลักษณะของศาลพระภูมิ คือ มีเสาเพียงต้นเดียว โดยไม่มีกฎเกณฑ์ตายตัวในการเลือกขนาด สี และความสูง ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจและงบประมาณของเจ้าของบ้าน ตามตำราแล้ว ระดับชานชาลาของศาลพระภูมิควรอยู่เหนือระดับปากของเจ้าของบ้าน แต่บางตำราก็ว่า ควรอยู่เหนือระดับคิ้วของเจ้าของบ้าน ส่วนสีนั้น ไม่ควรใช้สีฟ้า สีน้ำเงิน และสีดำ ซึ่งเป็นสีของธาตุน้ำที่ไม่ถูกกับศาลพระภูมิที่เป็นธาตุไฟ
องค์ประกอบของศาลพระภูมิ
การตั้งศาลพระภูมิต้องเตรียมอะไรบ้าง หัวใจสำคัญของการตั้งศาลพระภูมิ คือ องค์ประกอบของศาลพระภูมิ ซึ่งมีดังนี้
เจว็ดศาลพระภูมิ
เจว็ดศาลพระภูมิ คือ แผ่นไม้รูปร่างคล้ายใบเสมาหรือแกะสลักเป็นรูปเทวดาถือพระขรรค์ โดยเมื่อทำพิธีปลุกเสกแล้ว จะเรียกว่า พระภูมิ ซึ่งเป็นประธานของศาลพระภูมิ
บริวารของพระภูมิ
- ตุ๊กตาชาย-หญิง อย่างละ 1 คู่
- ตุ๊กตาช้างม้า อย่างละ 1 คู่
- ละครยก 2 โรง หรือละครรำ
เครื่องประดับตกแต่งศาลพระภูมิ
เครื่องประดับตกแต่ง | จำนวน |
ผ้าผูกเจว็ด | 1 ผืน |
แจกัน | 1 คู่ |
เชิงเทียน | 1 คู่ |
กระถางธูป | 1 ใบ |
ฉัตรเงิน-ฉัตรทอง | 2 คู่ |
ผ้าแพร 3 สีสำหรับพันศาล | 1 ชุด |
ผ้าขาว | 1 ผืน |
ทองคำเปลว | 1 ชุด |
แป้งเจิม | 1 ถ้วย |
สถานที่ตั้งศาลพระภูมิ
- ตั้งศาลพระภูมิบนพื้นดิน โดยห้ามตั้งศาลบนพื้นเดียวกันกับตัวบ้าน แต่หากไม่มีบริเวณพื้นดินจริง ๆ ให้ตั้งศาลพระภูมิที่ชั้นดาดฟ้าได้
- ควรยกพื้นให้พื้นที่ตั้งศาลพระภูมิสูงขึ้นจากพื้นดินประมาณ 1 คืบ
- ตั้งศาลพระภูมิให้ห่างจากตัวบ้าน โดยไม่ให้เงาของตัวบ้านทอดลงมาทับศาลพระภูมิได้
- ห้ามหันหน้าศาลพระภูมิเข้าไปทางตัวบ้าน ห้องน้ำ และประตูของตัวบ้าน
- ให้มีระยะห่างจากที่ตั้งศาลพระภูมิกับกำแพงบ้านอย่างน้อย 1 เมตร
ทิศทางของศาลพระภูมิ
ตามความเชื่อโดยทั่วไป ศาลพระภูมิควรหันหน้าไปทางทิศดังนี้
- ทิศที่ดีเป็นอันดับ 1 คือ ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ
- ทิศที่ดีเป็นอันดับ 2 คือ ทิศตะวันออก
- ทิศที่ดีเป็นอันดับ 3 คือ ทิศตะวันออกเฉียงใต้
- ทิศต้องห้ามคือ ทิศตะวันตกและทิศใต้
หลังจากที่ได้ทิศทางแล้ว ต้องพูนดินบริเวณที่ตั้งศาลพระภูมิให้สูงจากพื้นประมาณ 1 คืบ จากนั้นให้ใช้มือเกลี่ยดินแล้วทุบให้แน่น ทั้งนี้ห้ามใช้เท้าโดยเด็ดขาด และเนื่องจากเป็นพื้นที่สำหรับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ จึงต้องขับไล่สิ่งชั่วร้ายก่อน โดยให้นำน้ำมนต์ธรณีสาร (น้ำที่พระสงฆ์ทำพิธีสวดพระพุทธมนต์โดยใส่ใบไม้ต้นธรณีสารลงในน้ำ) มาประพรมบริเวณที่ตั้งศาลพระภูมิ
การปักเสาตั้งศาลพระภูมิ
ก่อนวันทำพิธีตั้งศาลพระภูมิ จะต้องเตรียมหลุมสำหรับปักเสาศาลพระภูมิ โดยมีสิ่งของที่ต้องเตรียมในการปักเสา คือ พานครู 1 พาน สำหรับใส่ข้าว ธูป เทียนขาว ดอกไม้หรือพวงมาลัยสด เหล้า บุหรี่ ผ้าขาว เงิน 6 สลึงหรือ 99 บาท
นอกจากนี้ จะต้องใส่ของมงคลในหลุมเสาศาลพระภูมิด้วย โดยมีรายการดังนี้
- เหรียญเงินและเหรียญทองอย่างละ 9 เหรียญ
- ใบเงิน 9 ใบ
- ใบทอง 9 ใบ
- ใบนาค 9 ใบ
- ใบมะยม 9 ใบ
- ใบรัก 9 ใบ
- ใบนางกวัก 9 ใบ
- ใบนางคุ้ม 9 ใบ
- ใบกาหลง 9 ใบ
- ดอกบานไม่รู้โรย 9 ดอก
- ดอกพุทธรักษา 9 ดอก
- ไม้มงคล 9 ชนิด
- แผ่นเงิน ทอง และนาค 1 ชุด
- พลอยนพเก้า 1 ชุด
เช่นกัน ในการกลบหลุมเสาศาลพระภูมินั้น ต้องใช้มือกด ห้ามใช้เท้าโดยเด็ดขาด
ฤกษ์ยามในการทำพิธีตั้งศาลพระภูมิ
ฤกษ์ยามถือเป็นเรื่องซับซ้อนและละเอียดอ่อน เพราะแต่ละคนมีความแตกต่างกัน ซึ่งทำให้วันเวลาที่เหมาะสมในการทำพิธีกรรมแตกต่างกันด้วย จึงขอแนะนำให้ปรึกษาพราหมณ์หรือโหรผู้มีความรู้เกี่ยวกับฤกษ์ยาม เพื่อดูวันเดือนปีเกิดของเจ้าบ้านและหาฤกษ์ที่เป็นสิริมงคลกับเจ้าบ้านโดยเฉพาะ แต่ทั้งนี้วันต้องห้ามโดยทั่วไปมีดังนี้
เดือน | วันต้องห้าม |
เดือนอ้าย (ธันวาคม) | วันพฤหัสบดี และวันเสาร์ |
เดือนยี่ (มกราคม) | วันพุธ และวันศุกร์ |
เดือน 3 (กุมภาพันธ์) | วันอังคาร |
เดือน 4 (มีนาคม) | วันจันทร์ |
เดือน 5 (เมษายน) | วันพฤหัสบดี และวันเสาร์ |
เดือน 6 (พฤษภาคม) | วันพุธ และวันศุกร์ |
เดือน 7 (มิถุนายน) | วันอังคาร |
เดือน 8 (กรกฎาคม) | วันจันทร์ |
เดือน 9 (สิงหาคม) | วันพฤหัสบดี และวันเสาร์ |
เดือน 10 (กันยายน) | วันพุธ และวันศุกร์ |
เดือน 11 (ตุลาคม) | วันอังคาร |
เดือน 12 (พฤศจิกายน) | วันจันทร์ |
เมื่อทราบหลักสำคัญในข้างต้นว่าการตั้งศาลพระภูมิมีอะไรบ้างแล้ว ขั้นต่อไปก็คือ การประกอบพิธีกรรม ซึ่งผู้เชี่ยวชาญในด้านนี้คือ พราหมณ์และผู้สืบทอดการทำพิธีจากพราหมณ์ และเมื่อตั้งศาลพระภูมิและทำพิธีบวงสรวงอย่างถูกต้องแล้ว เชื่อกันว่าจะช่วยส่งเสริมให้พระภูมิมีพลังในการดูแลคนในบ้านให้ประสบความสุขและความเจริญได้อย่างเต็มที่